Hans Janssen (CFO FrieslandCampina): “Finance speelt een key rol als het om verandering gaat.”

De gelouterde CFO over bedrijven die er maatschappelijk toe doen.

Brede glimlach, extrovert, relaxed in de omgang. Als Hans Janssen in de hal van het FrieslandCampina-hoofdkwar‏tier in Amersfoort poseert, maakt hij het onze fotograaf gemakkelijk. Andere pose, toch nog een keer opnieuw in die lens kijken? Even van locatie wisselen? Geen probleem voor de Chief Financial Officer van de internationaal opererende zuivelonderneming.

Op 1 mei 2021 verruilde Janssen bouwbedrijf Heijmans voor de Koninklij‏ke FrieslandCampina N.V en volgde Jaska de Bakker op als CFO. Bij de aankondiging van zijn benoeming zei Frans Keurentjes, oud-voorzitter van de Raad van Commissarissen: “We kijken ernaar uit om met Hans Janssen aan de volgende fase van de transfor‏matie van de onderneming te werken. Hans heeft met veel succes in complexe en uitdagende omge‏vingen gewerkt en brengt uitgebreide, internationa‏le ervaring met zich mee naar FrieslandCampina.” Janssen zelf over zijn keuze voor de Nederlandse zuivelreus, die in 2021 haar 150-jarige jubileum vierde: “Het is een prachtig bedrijf, een nationale trots, over de gehele wereld bekend en actief met sterke merken. En wat mij bijzonder aanspreekt, is die coöperatieve structuur.”

Bijna een jaar later, in een vergaderruimte op de hoogste verdieping van het FrieslandCampi‏na-pand, wijst de CFO naar vier bureaus aan de andere zijde van de glaswand. “Daar zitten we gezamenlijk, als alle vier leden van onze Executive Board aanwezig zijn. CEO Hein Schumacher, Chief People Officer Geraldine Fraser, Roel van Neerbos, President Food & Beverage, en ik. “Tekenend voor de open sfeer bij FrieslandCampi‏na. Hier geen board die achter gesloten deuren of aan aparte bureaus acteert, maar een viertal dat ‘gewoon’ mét en náást de collega’s werkt. Als we de CFO spreken, zijn zojuist de jaarcijfers van 2021 naar buiten gebracht. Met, zo luidt de kop boven het persbericht: ‘Gerealiseerde omzetgroei. Versnelde uitvoering strategie op schema’. Zo steeg de netto-om‏zet vorig jaar met 3,2 procent naar 11,5 miljard euro, nam het bedrijfsresultaat toe met 32,5 pro‏cent tot 355 miljoen euro en liet de nettowinst een groei zien van 117,7 procent naar 172 miljoen euro.

Kindervoeding onder druk, professional groeit
Mooie cijfers, maar nog niet op het niveau van de door FrieslandCampina gestelde doelen. Hans Jans‏sen: “In 2021 stonden de kindervoedingsactiviteiten sterk onder druk en daarmee de resultaten van onze Ingredients en Specialised Nutrition business. Een dalende markt door sterke afname van het aantal geboorten en sterke lokale concurrentie waren de voornaamste redenen. Ook de sluiting van de grens tussen Hong Kong en het Chinese vasteland had een negatief effect op de kindervoe‏dingsactiviteiten. Daar stonden grote omzetgroei en verbetering van het resultaat van onze Professio‏nal-business ‏denk aan out-of-home ‏en foodser‏vice-activiteiten tegenover.”

Janssen studeerde economie in Tilburg en begon zijn loopbaan als management accountant bij Uni‏lever. Voor de Nederlands-Britse multinational toog hij achtereenvolgens in CFO-rollen naar Maleisië, Singapore, Duitsland en Rotterdam. Om na bijna zeventien jaar te verkassen richting Mediq, een Nederlands bedrijf, gespecialiseerd in de levering van medische hulpmiddelen en bijbehorende zorg aan huis en instellingen. Onder zijn financiële leiding ‏werkte Janssen van 2008 tot 2017 bij Mediq ‏werd het concern van de beurs gehaald. De CFO had in die tijd veel met Private Equity-partijen van doen. Daarna volgde een termijn van vier jaar als CFO bij bouwer Heijmans, destijds in zeer zwaar weer. “De bouwbranche kenmerkte zich in die tijd door kleine marges en grote risico’s”, reflecteert hij op die tijd. “Heijmans viel bijna om, door een aantal risicovolle projecten ‏en kon maar net worden gered. Als bouwer moet je ‘nee’ tegen aanbestedingen durven zeggen als de risico’s te groot zijn, ook al is het nog zo’n mooi en presti‏gieus project. Risicomanagement is cruciaal in die sector. Ik heb in die jaren veel geleerd over de bouw en over risk.”

Organisaties met maatschappelijke relevantie
Vanwaar vervolgens de keuze voor FrieslandCam‏pina? “Ik volgde het bedrijf al vele jaren, ook omdat tal van voormalige Unilever-collega’s de gang naar de zuivelcoöperatie maakten”, vertelt de CFO. “Bij alle organisaties waar ik werkte, was spra‏ke van maatschappelijke relevantie, van grote dynamiek”, vervolgt hij. “Je hebt invloed op het maatschappelijk domein en dat domein heeft omgekeerd invloed op jou. Ik ben daar met het verstrijken der jaren steeds verder ingegroeid. Bij FrieslandCampina ligt de aantrekkingskracht niet alleen in het maatschappelijke ‏het belang van gezond voedsel en een goed bestaan voor boeren ‏maar ook in een internationaal opererende organi‏satie die met veel vraagstukken moet dealen.” Hans Janssen doelt daarmee bijvoorbeeld op de toekomst van de melkveehouderij in Nederland, op keuzes die de politiek gaat maken. “Die keuzes hebben natuurlijk ook impact op ons bedrijf”, zegt hij. “Wij verwerken de melk van de leden van de coöperatie, de melkveehouders, die via de coöpera‏tie eigenaren zijn van dit concern. De toekomst van FrieslandCampina is dus tevens de toekomst van al onze leden-melkveehouders. Dat coöperatieve maakt dit bedrijf uniek. Er is ongelooflijk veel be‏trokkenheid, dat heb ik zelf tijdens werkbezoeken aan onze leden mogen ervaren.”

Met de boerenfamilie aan keukentafel
Over die bezoeken in het land: “Dan zit je met een familie aan de keukentafel en praat je over hún bedrijf, hoe ze bezig zijn met de opvolging, want dat is altijd een belangrijk onderwerp. Wat hen allemaal bezighoudt, wat hen inspireert. Dit zijn geen anonieme aandeelhouders, maar betrokken eigenaren en leveranciers. Zo’n heel gezin, zo’n hele familie werkt mee; vaak over diverse genera‏ties. En wat me daarbij telkens weer opvalt, ook onlangs nog in Nieuwegein en Nieuw-Vennep, is die ongelooflijke passie van de mensen. Passie voor hun familiebedrijf, voor hun product, voor het welzijn van hun dieren… Laatst nog, belt een lid mij, de man was nota bene op vakantie. Er was een valuta-probleem, had hij gelezen. En ja, hij had daar een oplossing voor bedacht. Onze leden ervaren FrieslandCampina echt als hún bedrijf en denken dus 24/7 mee.”

“Daarbij zijn wij als organisatie uniek”, aldus Hans Janssen. “Wij werken voor bijna 11.000 families, zij zijn onze eigenaren en onze grootste leveranciers. Zij volgen ons op de voet, voortdurend. Bij andere bedrijven worden jaarverslagen vooral vóór publi‏catie gelezen, bij ons wordt ook daarna nog elke letter gespeld. Wij opereren heel internationaal, met vele nationaliteiten, ook hier op onze Central Office in Amersfoort. En we voeden miljoenen mensen wereldwijd; het feit dat je daarvoor verantwoorde‏lijkheid draagt, geeft enorm veel enthousiasme.”

Lees ook: Stijn Schneider wordt CFO a.i bij Consumer Dairy Europe team FrieslandCampina

Meer inzetten op sustainability
Eén van de uitdagingen van FrieslandCampina voor komende jaren is nóg meer inzetten op sustainabi‏lity, zo vertelt Hans Janssen. “Duurzaamheid bete‏kent een positieve invloed uitoefenen op boeren, op gemeenschappen, op onze planeet. Het creëren van een beter bestaan voor melkveehouders, produce‏ren in balans met de natuur, het leveren van betere en betaalbare voeding aan die groeiende wereldbe‏volking.”

Het zijn niet alleen mooie woorden, goed voor het jaarlijkse ESG-verslag, maar in het geval van Fries‏landCampina, ook daden. Zo gebruikte Friesland‏Campina in 2021 wereldwijd 100 procent groene stroom, waarvan 50 procent is geproduceerd door eigen leden-melkveehouders. Daarnaast werd ’s werelds eerste tool gebouwd die boeren helpt het effect van duurzaamheidsmaatregelen te bereke‏nen ‏bijvoorbeeld met als doel, een betere bio-di‏versiteit. “Op deze manier helpen we onze leden met het verduurzamen van hun melkveebedrijven op een manier die past binnen de bedrijfsvoering”, legt de CFO uit. “Via het duurzaamheidsprogram‏ma Foqus Planet en extra vergoedingen voor bijzondere melkstromen stimuleren wij onze leden stappen te zetten op het gebied van een duurzame‏re bedrijfsvoering.”

Het duurzaamheidsprogramma van Friesland‏Campina ‏Nourishing a better planet ‏beslaat zes van de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties: voor iedereen betaalbare voeding, meer inkomsten voor boeren, een beter klimaat en een klimaatneutrale toekomst, meer ruimte voor natuur en het bevorderen van biodi‏versieit, 100 procent circulaire verpakkingen en 100 procent duurzame inkoop. Dan is er nog het Dairy Development Programma, bedoeld om het bestaan van duizenden boeren, waar ook op aarde, te verbeteren.

Persoonlijke, bevlogen CFO-missie
De persoonlijke, bevlogen missie van CFO Hans Janssen bij FrieslandCampina: het voor al die bijna 16.000 leden van de coöperatie waarborgen van hun toekomst. “’Our Purpose, Our Plan’, heet onze strate‏gie, het gaat om waarde toevoegen”, zegt hij op wer‏vende toon. “En die strategie voeren we versneld uit. We willen vooroplopen met gezonde voeding, met nieuwe producten, met eerlijke prijzen en de juiste verpakking. We willen relevant blijven. Ook voor landen in ontwikkeling. Verder zijn we daar, waar onze klanten zijn. Met bijvoorbeeld e-commerce en flitsbezorging. Onze Professional-business levert aan horeca, aan industrie, aan bakkerijen.” Janssen vervolgt: “We stimuleren onze leden om bepaalde investeringen te doen, denk aan biodiversiteit. Tot slot willen we meer halen uit basiszuivel. Melkpoe‏der, kaas, room. Blijft er iets over? Wat en waar? Onze trading business monitort dat voortdurend.” Bij FrieslandCampina werken wereldwijd ongeveer 1200 mensen op Finance. Het merendeel daarvan in de shared service centers, gelocaliseerd in Boeda‏pest en Kuala Lumpur. Dan zijn er nog expert‏en business finance teams. “Mijn eigen team, mensen met wie ik dagelijks en direct werk, telt vijf mannen en twee vrouwen”, vertelt Hans Janssen. “Sommigen hebben ervaring opgedaan bij andere multinatio‏nals, zoals Danone, Unilever en Shell. Anderen zijn getraind binnen de eigen organisatie; we krijgen elk jaar trainees van verschillende universiteiten. Voor hen is FrieslandCampina een prachtige werkgever, we kunnen hen bijvoorbeeld heel snel buitenlandse ervaring meegeven. Waardevol voor hen én voor ons. We hebben ook qua finance onze strategie aan‏gescherpt. Zo neemt finance de verantwoordelijk‏heid om over duurzaamheid te rapporteren en om mee te denken over sustainability business cases. Finance speelt een key rol als het om verandering gaat.”

Grote stappen in data analytics
Ook verdere verbeteringen op het gebied van data analytics zijn een speerpunt in de finance strategie. Hier zijn afgelopen tijd grote stappen gezet, mede door expertise van buiten te halen. “Denk aan fore‏casting om verliezen in de fabrieken tegen te gaan, aan voorspellingen als het gaat om de vraag naar onze producten”, zegt de CFO. “Maar ook stappen om efficiënter te worden in snelle factuurafhan‏deling. Natuurlijk is het ook voor ons niet altijd gemakkelijk om data analisten te werven en ze vervolgens te behouden. Maar we bieden een mooi loopbaanpad. Een data analist kan zich bijvoorbeeld tot een heel goede controller ontwikkelen.” In vorige functies hield Hans Janssen zich ook bezig met fusies, overnames en des-investeringen. “Natuurlijk kijk je altijd naar M&A, je weet in welke bedrijven je geïnteresseerd bent”, zegt hij daar‏over. “Als CFO check je of een andere organisatie strategisch ‘past’. Zijn wij een betere eigenaar dan de verkoper? In het overnameproces zelf, werk je aan financiering van de executie, de due diligence en, na de overname, aan integratie.”

Over zijn leidinggevende capaciteiten: “Ik geef vrij‏heid en heb, denk ik, een goed gevoel voor mensen. ‘Wie kan waar succesvol zijn?’, Heeft die collega begeleiding nodig of gedijt hij meer zelfstandig?’. Ik ben open, transparant. Fouten maken mag. Het gaat er vervolgens wel om wat je daarmee doet, hoe je ervan leert.”