Hoe maak je een succesvolle turnaround?

Cijfers zijn het gevolg van gedrag. Professor Turnaround Management Jan Adriaanse van de Universiteit Leiden probeert te begrijpen waarom bedrijven in crisissituaties terechtkomen. En onderzoekt hoe zij vervolgens die ommekeer, de turnaround, kunnen bewerkstelligen. Zijn Alex van Groningen-cursus hierover is een succesnummer en populair onder financials.

“In mijn onderzoeksteam aan de Universiteit Leiden zitten ook psychologen”, zegt de 46-jarige. “Want werknemers van een bedrijf in turnaround vinden psychische veiligheid belangrijk. En wat doet stress eigenlijk met de besluitvaardigheid van ondernemers? Simulariteit speelt soms een rol, onbewust geloof je iemand. Of juist niet. Zo is er onderzoek gedaan naar de redenen dat bijzonder beheer bankiers tot opzeggingen kwamen van kredieten. Daar bleek sprake te zijn van een vorm van vooringenomenheid. Een soort onbewuste waarneming. ‘Als ik me niet met de kredietnemer kan vereenzelvigen, dan stop ik’.”

Cultuurverschillen

Daarbij is de vergelijking met M&A-deals snel gemaakt. Want ook na een acquisitie blijken er tussen het kopende en verkochte bedrijf vaak grote cultuurverschillen te bestaan. Waarna een mislukking van die samensmelting op de loer ligt.

Naast zijn leerstoel in Leiden doet Jan Adriaanse faillissementsonderzoek en dispute valuation voor BFI Global. “Bij een turnaround moet de overnemende partij de medewerkers meekrijgen”, zegt hij. “Bijvoorbeeld door op de werkvloer te vragen: ‘Wat is hier nou eigenlijk het probleem?’ Ik ken voorbeelden waardoor het overnemende management hierdoor zo’n helder beeld van de organisatie kreeg, waarna het turnaround proces kon beginnen. En tot een succes leidde, binnen een tijdsbestek van amper drie maanden waren er al positieve resultaten. Ook omdat de koper de medewerkers eerlijk vertelde niet alle problemen meteen op te pakken, maar die wel uiterst serieus te nemen. Net als het geven van openheid van zaken over alle te nemen stappen in die omwenteling.”

Multidisciplinair

Bedrijven die afgelopen jaren alleen brandjes hebben geblust, maken minder kans op een succesvolle turnaround, weet Adriaanse uit ervaring. Zijn studenten aan de rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden kiezen voor Turnaround Management, omdat ze een bredere jurist willen worden en omdat hun toekomstige werk steeds meer multidisciplinair wordt.

“Het is een op de praktijk gerichte studie”, aldus professor of Turnaround Management Jan Adriaanse. “Ook al omdat de moderne student niet warm loopt voor alleen maar theorie. Mijn studenten maken bijvoorbeeld probleemanalyses van bedrijven als Blokker en Hema. Daarvoor gaan ze ook de straat op, om klanten te interviewen.”

Wijsheid activeren

En het gaat er bij turnarounds om die medewerkers mee te krijgen. The wisdom of the company crowd. “Die wijsheid activeren, is heel belangrijk”, aldus de overtuiging van Adriaanse. “Bij een bedrijf in neergang moet je alle zorgen serieus nemen. En nood breekt wetten; soms moet je afscheid nemen. Mensen willen wel veranderen, maar niet veranderd worden.”

De AVG-cursus Turnaround Management heeft als doel financials een breder perspectief te geven op de concepten en de do’s & don’ts rond turnarounds. Jan Adriaanse: “Hoe positioneer je je als organisatie in de markt, op welke wijze haal je zwakke punten in de bedrijfsvoering weg? Oorzaken benoemen en analyseren, om van daaruit de succesvolle turnaround te bewerkstelligen. Daar gaat het om.”

Lees ook: 5 ondernemerslessen van Marcel Boekhoorn