Humor helpt vrouwen niet tijdens presentaties

‘Onze bevindingen zijn dat mannen die grappen maken tijdens een zakelijke presentatie, door toeschouwers gezien worden als van een hoger statusniveau (qua respect of prestige) binnen de organisatie’, schrijven de onderzoekers. En ze krijgen betere beoordelingen dan wanneer ze geen grappen maken. ‘Echter, wanneer vrouwen dezelfde grappen maken tijdens dezelfde presentatie dan zien mensen ze als van een lager statusniveau, krijgen ze slechtere beoordelingen en ziet men ze als mindere capabele leiders.’

Lees ook: Maak van diversiteit geen ‘zero-sum game’

Gezien als ambitieuzer

300 werknemers uit de Verenigde Staten deden aan het onderzoek mee en de onderzoekers verrichten twee experimenten. De eerste diende om de effecten van gender en humor te isoleren. Twee acteurs, een man en een vrouw, gaven een presentatie aan twee andere acteurs, ook een man en een vrouw, die de rol van regionale managers speelden. Deze presentaties werden opgenomen en getoond aan een publiek. Elke acteur nam twee versies van dezelfde presentatie op, de ene zonder en de andere met grappen.

Een van de grappen was bijvoorbeeld: ‘Zo, mijn man (of vrouw) gaf me gisteravond goed advies voor deze presentatie. Hij (of zij) zei dat ik niet te charmant, gevat of intellectueel moet proberen te doen… Wees gewoon jezelf!’

De groep beoordeelde vervolgens de presentatie en daarbij werd de vrouw minder goed beoordeeld dan de man. Dit voldeed aan de verwachtingen van de onderzoekers. Mannen, zo veronderstelden de onderzoekers, worden doorgaans gezien als ambitieuzer en meer toegewijd aan hun werk. Eerder research heeft aangetoond dat individuen gedrag interpreteren op een manier die verbonden is aan verwachtingen van anderen, dus verwachtten de onderzoekers dat mannen en vrouwen met hetzelfde gevoel voor humor anders beoordeeld zouden worden.

Overigens beoordeelden zowel mannelijke als vrouwelijke deelnemers de vrouwelijke acteurs negatiever.

'Slecht beoordelingsvermogen'

Het tweede experiment onderzocht welk verschil het toevoegen van humor maakte. Wederom lazen de deelnemers het cv van de acteurs, die voor de mannen en de vrouwen hetzelfde waren, en keken ze een willekeurig aangewezen video. Daarna volgde de beoordeling. Als de mannelijke presentator humor gebruikte, schatten de deelnemers hem hoger in dan wanneer hij geen humor gebruikte. Het tegengestelde was waar bij de vrouwelijke presentators.

Dat kwam ook terug in de geschreven beoordelingen. Een deelnemer schreef dat de vrouw een ‘slecht beoordelingsvermogen’ had wanneer het op humor aankwam en een andere deelnemer schreef dat de vrouw ‘probeerde om het gebrek aan echt zakelijk inzicht probeerde te verdoezelen door grapjes te maken.’ Een deelnemer schreef echter over een mannelijke presentator dat die ‘gevat is en grappen gebruikt om niet te streng over te komen’.

Bewust van het vooroordeel

De onderzoekers benadrukken dat context belangrijk is bij dit onderzoek. Mogelijk gaan de resultaten alleen op voor eerste indrukken. Als de vrouw een reputatie heeft dat ze vroeg op werk komt, laat werkt, of op een andere manier laat zien dat ze toegewijd is, dan wordt het effect misschien teniet gedaan. Helaas zou dit nog steeds betekenen dat vrouwen relatief beter moeten presteren om wat aan grappen te hebben.

‘Dit betekent niet dat vrouwen geen humor moeten gebruiken’, schrijven de onderzoekers. Organisaties en managers moeten ervoor zorgen dat meer mensen zich bewust zijn van dit vooroordeel. ‘Door een nieuw licht te werpen op hoe de meestal positieve eigenschappen van humor verschillend geïnterpreteerd worden op basis van gender, hopen we dat mensen beter zullen nadenken over wie ze op de werkvloer grappig vinden en waarom.’