Innovatie beter in China? (CFO Forum)

>> Bekijk hier de foto's van het CFO Forum

Veel ondernemingen hebben hun handen natuurlijk vol aan de snelle veranderingen, maar DSM en TUI weten als weinig andere bedrijven hoe het is om zich opnieuw uit te vinden. “Online competitie zoals bijvoorbeeld Expedia en Booking.com troffen ons midscheeps in het businessmodel”, vertelt CFO Conix van TUI. Haar bedrijf zit in een gigantische transitie: van een klassiek reisbureau naar een geintegreerd business model met eeigen hotels (nu 380) en cruiseschepen (16). Conix: “Want zelfs mensen die bij online travel agents boeken moeten in een bed slapen, en dat is nu mogelijk een TUI bed.” 60% van de winst komt al niet meer van traditionele touroperator-activiteiten. Nu ligt de focus van de TUI groep op de end-to-end ervaring van zijn 20 miljoen klanten door middel van digitalisatie en aangepaste aanbiedingen vanaf moment van boeking tot het einde van de reis.
 

Koninklijke DSM werd in 1902 opgericht en was actief in de mijnen van Zuid-Limburg. Het bedrijf veranderde in zijn geschiedenis vele malen van activiteit. Zo werd DSM na het sluiten van de mijnen actief in de petrochemische industrie. Tegenwoordig ligt de focus op innovatieve oplossingen op het gebied van voeding, gezondheid en duurzaam leven. ​​​​​CFO Geraldine Matchett van DSM ( en dit jaar winnaar van een CFO Award) ziet vaak dat het de grootste klus is om iedereen in een goed tempo mee te krijgen.
 

“Het klinkt misschien cliché, maar de ontwikkelingen gaan zo snel dat delen in het bedrijf permanent niet zo snel evolueren als nodig is”, zegt Matchett. “Een factor is dat sommige afdelingen traditiegetrouw getraind zijn om een volledig tienjarenplan van A tot Z te maken  voordat ze aan de slag gaan. Terwijl de wereld vandaag een andere aanpak vraagt. Het is beter om een minder gedetailleerd plan te makenen dat gedisciplineerd tijdens het traject af en toe bij te stellen. Je weet  niet hoe de wereld erprecies uit ziet over een paar jaar! Laat staan over tien jaar.” Wat betreft deze nieuwe manier van werken kan Finance een hoop leren van de software en App development industrie waar Agile werken door middel van Scrums en Sprints standaard zijn geworden”.
 

De wereld over tien jaar

Iets anders is de traditionele manier van werken die ze vaak in de financiële wereld ziet: analyses die nog worden gemaakt in Excel – terwijl je daar veel dingen alleen op een bepaalde manier kunt verwerken en er ook niet alles kunt verwerken. Een deelnemer aan de bijeenkomst: “Excel is echt iets van de vorige eeuw.” 

De wereld van de financials gaat volgens Matchett veranderen, en snel ook. Veel dingen zijn te robotiseren: “Want het proces is eenvoudig. Wat een financial doet bestaat uit drie onderdelen: de regels, het systeem binnen je organisatie en vragen die je vaak met ja of nee kunt beantwoorden. Dus dat is eenvoudig te robotiseren.”

Op de 23ste verdieping van advocatenkantoor Houthoff in Amsterdam, waar het heldere weer zorgt voor een fantastisch uitzicht over vele kilometers, zijn veel aanwezigen het met Matchett eens: veel ambities worden geremd door factoren buitenshuis – die weinig hebben te maken met de skills van de onderneming.

Onduidelijke regels

Aanwezigen noemen de regelgeving op allerlei niveaus. Niet alleen ergert menigeen zich aan de hoeveelheid ervan, maar ook dat niet altijd duidelijk is hoe de regels moeten worden uitgelegd en dat dit het ondernemen erg vertraagt. “Het tekent de houding van de overheid”, zegt een aanwezige: “Als er een nieuwe ontwikkeling is, denkt de overheid eerst: ‘Wat zijn de risico’s en hoe kunnen we dat afdekken’, in plaats van de mogelijkheden te benutten.”

Een bezoeker zegt dat de bureaucratie alleen maar erger wordt. Dat komt volgens hem omdat fouten van overheden harder worden afgestraft door de publieke opinie: “Zo zie ik dat toezichthouders op het gebied van veiligheid strikter worden: meer bureaucratie, en de veiligheid wordt er niet beter van.”

Er wordt gewezen naar China, waar innovatie tot op zekere hoogte vrij wordt gelaten. Pas als iets enige schaal begint te krijgen, komt er landelijke wetgeving. “Dat is een veel beter moment: dan weet je pas of iets een probleem kan worden en je zorgt bovendien voor een headstart zonder obstakels.”

Schommelingen

Ook lastig is het korte-termijndenken, van overheid en bedrijfsleven, zeggen enkelen. De politiek denkt in termijnen van vier jaar, maar in deze tijd hebben we mensen nodig die tien of twintig jaar vooruitdenken. Een steen op de maag voor beursgenoteerde bedrijven zijn de kwartaalcijfers: “Het is bizar dat als je in een kwartaal een doel nèt niet hebt gehaald of het juist iets beter hebt gedaan dan verwacht, de beurswaarde enorm omhoog of omlaag gaat.”

Dat is extra moeilijk voor innovatieve bedrijven: daar gaan dingen nu eenmaal met horten en stoten. Resultaten op kwartaalbasis zijn niet te voorspellen. Bezoekers verwachten niet dat die eerste- en derdekwartaalcijfers snel verdwijnen: omdat andere bedrijven uit de sector en met belangen in de VS het wèl blijven doen. Want daar speelt die discussie nauwelijks: daar willen beleggers heel graag elk kwartaal worden bijgepraat over hun vorderingen.