Innovatiever door mindfulness

Het oplossen van complexe interdisciplinaire problemen vraagt om creativiteit en innovatie. Deze vaardigheden worden alleen niet ontwikkeld tijdens de meeste opleidingen.

Ingenieurs bijvoorbeeld komen zo op de werkplaats, wel met belangrijke analytische vaardigheden, maar nooit geleerd om buiten de begane paden te treden als het gaat om creatieve oplossingen. Uit onderzoek blijkt dat mindfulness kan helpen ingenieurs – en zeer waarschijnlijk ook veel andere beroepsgroepen – beter te laten worden in het bedenken van nieuwe ideeën.

In een doorsnee technische werkplaats worden ingenieurs vaak gevraagd om producten, systemen of processen te ontwerpen diee verschillende doelen en meerdere potentiele oplossingen kunnen hebben. In zo’n proces wordt een probleem geïdentificeerd en de grote hiervan, daarna worden er vele ideeën bedacht voor een eventuele oplossing, die worden geëvalueerd, en de beste oplossing wordt gepresenteerd. Gedurende dit proces gaan ingenieurs vooral convergent denkend in.

Lees ook: hoe mindfulness de creativiteit van je team kan bevorderen

Dit wordt bedoeld: convergent denken is lineair, dit wil zeggen: medewerkers gaan door een lijst van stappen heen om zo een enkel correct antwoord te krijgen. Divergent denken is een ontdekkingsproces, zo ontstaan er meerdere oplossingen voor een probleem. Convergent denken wordt dan vaak gebruikt om dan uiteindelijk de beste oplossing daaruit te selecteren.

Beide soorten denken zijn belangrijk voor het vinden van de beste uiteindelijke oplossing, maar divergent denken is vooral belangrijk voor het ontwikkelen van innovatieve oplossingen. Divergente denkvaardigheden worden echter grotendeels genegeerd in technische opleidingen. Deze richten zich vaker op de lineaire variant die gericht is op gerichte informatie. Ingenieursstudenten zijn dus experts in zelfstandig en gestructureerd werken om zo op één goed antwoord uit te komen.

Gelukkig zijn er genoeg technieken om divergent denken te verbeteren, zoals brainstormen en ‘needfinding’ (het identificeren van belangen). Door te brainstormen wordt er van mensen gevraagd om hun mening opzij te zetten en om nieuwsgierig te zijn. Stanford School stelt dat men in zo’n proces in het moment moet zijn en moet relaxen om zo het meeste uit de sessie te halen. Deze elementen zijn een fundamenteel deel van mindfulness.

Mindfulness wordt gedefinieerd als bewust aandacht hebben voor openheid, vriendelijkheid, en nieuwsgierigheid. Ook al zijn psychologen nog bezig met het onderzoeken van de mechanismen van mindfulness die divergent denken faciliteren, is er genoeg bewijs om een causaal verband aan te tonen.

De onderzoekers onderzochten het effect van een 15 minuten durende mindfulness sessies op divergent denken onder 92 ingenieursstudenten aan Stanford University. Eerder onderzoek liet al zien dat een enkele sessie al effect heeft op het ontwikkelen van ideeën in generieke studenten populaties.

Originaliteit van ideeën

Voordat het experiment begon hebben alle participanten een vragenlijst ingevuld om het basisniveau van mindfulness te testen. In het onderzoek werden de participanten in twee groepen verdeeld die beiden divergente denktaken kregen toebedeeld. De eerste taak was een algemene taak in het bedenken van ideeën, waarbij hen werd verteld om zoveel mogelijk alternatieve toepassingen voor een steen te vermelden; de andere taak betrof een ontwerpopdracht voor engineering, waarbij hen werd gevraagd alle factoren te vermelden die ze in overweging zouden nemen bij het ontwerpen van een keermuur voor een scenario van overstroming. In de behandelingsgroep werden de deelnemers voorafgaand aan het voltooien van de taken door een meditatie van 15 minuten geleid. In de controlegroep keken de deelnemers voorafgaand aan het voltooien van de taken naar een video van 15 minuten over stressvermindering.

In beide groepen correleerde het basisniveau mindfulness met het aantal en de originaliteit van ideeën die deelnemers opschreven. Studenten in de techniek die een hoger niveau in mindfulness hadden voorafgaand aan het onderzoek, presteerden beter op de uiteenlopende (divergente) denktaken.

Creativiteit versterken
Uit eerder onderzoek over mindfulness technieken blijkt dat deze kansen bieden aan teams om hun creativiteit te versterken. Het burgeoning onderzoek stelt dat mensen die hun mindfulness trainen, meer cognitieve flexibiliteit hebben,  in staat zijn om verder te kijken dan wat ze al hebben gedaan en beter zijn in het oplossen van problemen die inzicht vereisen.  

Mindfulness vraagt om tijd en aandacht, waarbij je niet vast zit in je gedachten en het net is of je alles voor het eerst ziet, waardoor je niet in de automatische piloot toestand zal geraken. Al na een eerste mindfulness sessie staan mensen open voor originelere ideeën. Als je dit toepast op een team, dan zie je dat dit effect zichzelf versterkt. Lees hier het hele artikel: Hoe mindfulness de creativiteit van je team kan bevorderen

De meditatie verbeterde overigens de originaliteit van ideeën de eerste taak (het bedenken van ideeën), maar het had geen invloed op het aantal ideeën dat studenten bedachten in beiden opdrachten.

De resultaten suggereren dat 15 minuten mindfulnesstraining de originaliteit van ideeën kan verbeteren, maar misschien niet kwantiteit. Toekomstige studies zouden baat kunnen hebben bij een uitgebreidere mindfulnesstraining, na een enkele sessie van 15 minuten, om te onderscheiden of mindfulness-oefeningen naast ideeënkwaliteit ook de hoeveelheid ideeën kunnen verhogen.

Mindfulness en innovatie

In de tweede studie analyseerden werden ongeveer 1.400 technische studenten en pas afgestudeerden in de Verenigde Staten bestudeerd. Er werd gekeken naar de relatie tussen mindfulness en innovatie. De onderzoekers hebben gebruik gemaakt van de longitudinale Engineering Majors Survey, om basale aandacht en het vertrouwen in iemands vermogen om innovatief te zijn (innovative-self-efficacy) werd gemeten door een vragenlijst.

Het basisniveau in mindfulness voorspelde de self-efficacy van de innovatie in de steekproef. Het meer essentiële element is dus niet, zoals voorspeld, het aandacht-aspect dat verbeterde, maar eerder de houding die een persoon heeft waarmee er aandacht wordt geschonken – de persoon is opener, nieuwsgieriger en vriendelijker.