“Nederland heeft ingeboet op vertrouwen” (Executive Day NL)

Die vragen staan centraal tijdens de eerste editie van Executive Day NL, op golfclub The Duke te Nistelrode. CHRO’s, CFO’s, CMO’s en CEO’s; ze zijn allen aanwezig om zich bezig te houden met het thema Keep the Netherlands Great: wat zijn de uitdagingen van nu en hoe pakken we die aan?

>> Bekijk hier alle foto's

Als we willen zorgen dat Nederland sterk blijft, is het slim om naar het verleden te kijken. Wat heeft ervoor gezorgd dat we er nu goed voor staan? Het antwoord op die vraag komt van Jan Terlouw, schrijver en oud-politicus. Hij wijst erop dat we sterk zijn juist omdat we altijd een groot probleem hebben gehad met water en de bescherming daartegen. “Je kunt van je zwakte ook je sterkte maken”, zegt Terlouw. En dat heeft Nederland weten te doen. Het land staat er goed voor, vindt de schrijver. “Nederland is innovatief, naar buiten toe gericht en heeft goede contacten met het buitenland.”

Bedrijfsleven: het moet sneller

Oriënteren we ons op de problemen die er nu zijn, dan staat klimaatverandering bovenaan het lijstje, zegt Terlouw. En wat hem daarin opvalt: bedrijven vertellen de politiek momenteel dat het sneller moet. “Van een politicus verwacht ik dat hij bezig is met de dingen die nodig zijn om het land te besturen en dat hij anticipeert op de ontwikkelingen van de toekomst. Een ondernemer doet eigenlijk hetzelfde. Met als verschil dat als een politicus te hard gaat, hij weggestemd wordt. Een ondernemer moet wel verder, om het bedrijf levend te houden.”

Het klimaatprobleem kan alleen met samenwerking worden aangepakt, stelt Terlouw. En het verleden leert ons dat we juist daar sterk in zijn: “Kijk naar de Hanzesteden. Ook die bloeiden door onderlinge samenwerking. Het Rijnlandse model past bij Nederlandse bedrijven.” 
Maar daarvoor is wel vertrouwen nodig. En daar schort het aan. Terlouw vindt de wereld van vroeger echt niet beter, maar "we vertrouwen elkaar wel minder. Voor alles wordt een contract opgesteld, de overheid regelt alles dicht.” Een eenvoudige handdruk heeft minder waarde. 
Nu is duidelijkheid vereist over wat er nodig is en waarom, zegt Terlouw: “Als producten duurzamer worden, worden ze in eerste instantie ook duurder. Leg duidelijk uit waarom dit nodig is. Als wij de kosten nu niet betalen, zijn deze voor volgende generaties.” 

Nederland moet in 'garages' kijken

Een sterk Nederland zal ook slim moeten omgaan met de vloedgolf aan nieuwe ontwikkelingen, disrupties en technologieën die op ons afkomen. Ruud Hendriks van de Startupbootcamp spreekt over die “duizenden garages”, waar de bedrijven van de toekomst zich ontwikkelen. “Geen bedrijf kan zich permitteren daar niet in te kijken.” Startupbootcamp ondersteunt die startups en helpt grote bedrijven bij innovatie, vaak een lastig dossier voor corporates. 

Waarom dat zo is? “In elke organisatie is een automatisch afweersysteem voor vernieuwing; een jurist die wijst op de risico’s, een manager die wijst op eerdere mislukkingen, procurement die niet met een nieuwe klant in zee willen.” En dan mislukt ook nog eens 90 procent van alle innovatietrajecten.

Innoveren vraagt om groot denken, maar eenmaal begonnen draait het om kleine stapjes. “Vaak beginnen bedrijven grote projecten, met grote budgetten, om erachter te komen dat er geen klant in geïnteresseerd is.” Wat wel werkt is in een vroeg stadium al testen, soms voordat er daadwerkelijk een product is. En mensen in de organisatie vertrouwen geven, benadrukt Hendriks. “Ga van een cultuur van aansturen, naar een cultuur van ondernemen.”

Vertrouwen bedrijfsleven en overheid

Vertrouwen is het toverwoord tijdens deze opening van Executive Day. Ook de laatste twee sprekers slaan erop aan. Jeroen van der Veer, oud-CEO van Shell, wijst op de groeiende kloof tussen politiek en bedrijfsleven. “In de politiek bestaat het beeld dat het bedrijfsleven geen verantwoordelijkheid neemt in het maatschappelijk bestel. Terwijl het bedrijfsleven zichzelf ziet als de kurk van het land, die voor belastinginkomsten, vernieuwing en werkgelegenheid zorgt.”
Deze twee moeten met elkaar in gesprek. Al lijkt dit vaak een discussie tussen twee doven, zegt Van der Veer. “Al is dit geen reden om op te geven." Dan komt het aan op vertrouwen: “Dat begint bij het track record, welk plan je voor de toekomst hebt en of je daar transparant over bent. En tenslotte of je in zo’n gesprek ook empathisch en invoelend kan zijn.”

Ton van Veen, CFO van Jumbo, noemt de grote focus op dingen die fout gaan. Bevorderend voor vertrouwen werkt dat niet. “Vertrouwen ontstaat door positieve dwarsverbanden. Maar gaan er zaken fout bij bedrijven, dan zie je flinke publieke verontwaardiging ontstaan. Dingen die niet goed gaan moeten natuurlijk behandeld worden, maar er is wel erg veel aandacht voor fouten. En minder voor dingen die goed gaan. Daarmee ontstaat er geen omgeving die uitnodigt tot het uitsteken van een hand.”

Leiderschap moet inspireren

Ook belangrijk voor de staat van Nederland: ons leiderschap. Daarover spreekt generaal b.d. Peter van Uhm. Het verschil tussen een leider en manager volgens Van Uhm: “Een manager zit in het hoofd, een leider zit in het hart, inspireert.” Maar de grootste valkuil voor elke organistie? “Het ego van de baas”, zegt de voormalig commandant der strijdkrachten. “Het verschil tussen gelijk hebben en het juiste besluit nemen is dan niet duidelijk.” Kunnen omgaan met criticasters, mensen de ruimte geven om nee te zeggen, die sfeer moet een leider neerzetten. “Criticasters kun je beter binnen hebben”, zegt van Uhm. Spuien ze buiten hun kritiek, dan is dat veel schadelijker. 

– Lees hier een interview met Peter Van Uhm

Creativiteit maakt trots

Een Nederland dat er goed voor staat, heeft bedrijven waarop we trots zijn. Daarvoor is creativiteit nodig, zegt vroedvrouw voor vernieuwing Irene Koel. “Trots ontstaat als een bedrijf iets bijzonders en origineels in de wereld zet.” De keuze voor creativiteit begint aan de top, zegt Koel, die haar loopbaan als reclamemaker begon en nu bedrijven adviseert over vernieuwing. “Ik zie hier CFO’s, CEO’s, CHRO’s… Waarom kan dat geen chief creativity officer zijn?” De directie moet weten hoe belangrijk creativiteit voor bedrijven is, zegt  Koel: “En dat kan ook als je zelf wat meer een ‘blauw’ persoon bent.”

Een belangrijk voordeel van creativiteit hangt samen met die trots. Medewerkers stappen tegenwoordig makkelijker over naar een andere baan. En krapte op de arbeidsmarkt is er toch al. Het antwoord: “Jongeren willen graag werken voor een creatief bedrijf. Daar is creativiteit voor nodig. En een bedrijf dat zinvolle producten maakt.”

De andere kant op lopen

De afsluiting van de dag is aan Eldra Jackson III. Deze Amerikaan kreeg op z’n negentiende levenslang opgelegd voor poging tot moord en roof. Hij zat jaren in de gevangenis, zat meerdere malen in eenzame opsluiting, totdat hij op een dag meedeed aan een vorm van groepstherapie; CircleWork. Het bleek voor hem het begin van de weg naar een leven buiten de gevangenis. 
In de therapie, in beeld gebracht in de documentaire The Work, zitten de gedetineerden in een kring en proberen door gesprekken en vragen de diepte van hun psychische wonden op te zoeken, zodat ze in de toekomst andere keuzes maken. “Dit heeft m’n leven gered, me vrij gemaakt”, zegt Jackson, die in 2014 op borgtocht vrijkwam en inmiddels volledig vrij is. 

“Iedereen heeft angsten. Dat is ook de reden dat jullie allemaal dezelfde pakken dragen. Niemand wil als ‘anders’ gezien worden”, zegt Jackson tegen de zaal. Maar aan de andere kant wil iedereen ook graag volledig zichzelf zijn, de persoon worden zoals ze geboren zijn. Jackson: “Wat houdt je tegen om de beste persoon te zijn die je kunt zijn?”  Een uitnodiging om te delen, krijg niet zoveel respons. Midden in de zaal steek wel iemand z’n hand op met een vraag. 

Je kunt een volle bankrekening hebben, maar dat brengt geen geluk. Eerder ellende, zegt Jackson. Zelf was hij jarenlang gegijzeld door angst. Hij toonde zich sterk, maar voelde zich vanbinnen zwak. En vanuit die positie maakte hij keuzes, waarmee hij anderen kwaad deed. Toch stond hij op een dag op en nam plaats in de cirkel. Jackson: “Iemand moet laten zien dat het oké is om te voelen. Uit die groepsdynamiek te stappen, die maakt dat iedereen dezelfde kant op loopt. Ik deel omdat ik hoop dat dit meer mensen de kracht geeft om hun hand op te steken.” 

————————–

Interessant voor u als Executive Financial:  
1. Save the Date in 2018
Bent u financieel eindverantwoordelijk voor uw organisatie? Wilt u uw bedrijf laten groeien? Kom dan naar de FM Dag op woensdag 14 november in de Brabanthallen in Den Bosch. Open de deur naar een wereld met thought leadership, topnotch kennis, verrassende visies en talrijke netwerkmogelijkheden in een schitterende ambiance. Laat u inspireren tijdens 30 keynotes, workshops & presentaties en ontmoet 400 financiële vakgenoten. Kijk op FM-Dag.nl
 
2. Word lid van de CFO Association
Wilt u volgend jaar aanwezig zijn bij CFO Day en bij de vele andere inspirerende bijeenkomsten voor CFO's en FD's? Word dan nu lid van de CFO Association, dé exclusieve community van CFO's en FD's in Nederland. Als lid bent u welkom tijdens exclusieve CFO Association netwerkevenementen en de events CFO Day, Leadership in Finance Summit en Executive Day. Topevenementen vol inspiratie, interactie, knowhow, hoog niveau aan hospitality en netwerken met collega CFO's en FD's. Tevens ontvangt u jaarlijks CFO Magazine. Meld u hier aan.
 
3. Interessante opleidingen voor u en uw collega’s:
– Volg dé leiderschapstraining voor Financials: Effectief Leiderschap in 4 dagen.
– Voorkom financiële missers en creëer waarde. Volg de driedaagse training Financiële Analyse.
– Groei in uw rol als strategisch partner. Volg de vijfdaagse Masterclass Strategisch Financieel Management.
– Integreer risicomanagement in uw organisatie. Volg de vijfdaagse Opleiding Risicomanagement.
– Bent of kent u de volgende Post-HBO-erkende Certified Business Controller? Lees meer over Certified Business Controller.