Politiek zit huwelijk PostNL en Bpost dwars

Door Monique Harmsen

Als redenen voor de afwijzing van het overnamebod van Bpost noemt Verhagen de invloed van de Belgische overheid en de complexiteit van de nieuwe samengestelde onderneming die snel reageren op marktveranderingen zou hinderen. Daarnaast speelt het ‘het gebrek aan maatschappelijke steun’, onder andere van grote zakelijke klanten en de politiek een belangrijke rol.

Vooral de stem van de Nederlandse politiek lijkt zwaar te wegen. Dat is vreemd. PostNL is een volledig geprivatiseerde beursgenoteerde onderneming waarin de Nederlandse overheid geen enkel aandeel dus in feite geen enkele zeggenschap heeft.  Zoals vaker gebeurd als een Nederlandse onderneming dreigt te worden overgenomen door een buitenlandse partij, wordt door de politiek gewezen op het nationaal belang van PostNL. Daar hadden de dames en heren politici dan eerder aan moeten denken voordat ze PostNL privatiseerden. Bovendien neemt het belang in een markt die snel digitaliseert en ieder jaar de postvolumes ziet teruglopen, gestaag af.

De argumenten waarvan minister Kamp en de tegenstanders in de Tweede Kamer zich bedienen zijn van het kaliber ‘De pot verwijt de ketel dat hij zwart ziet’.  Kamp vindt het vooral kwalijk dat de Belgische overheid nog een groot aandeel heeft in Bpost. Hij vreest dat de Belgen hierdoor teveel in de melk te brokkelen krijgen in de postbezorging op de Nederlandse markt. Hij durft: de Nederlandse overheid heeft geen enkel aandeel in Postnl, maar dwingt door te dreigen met een aanpassing van de Postwet een veel grotere zeggenschap af. Die wet, de Universele Postdienstverlening (UDP), bepaalt het aantal brievenbussen en bezorgdagen en de postzegelprijs. Volgens de Postwet kan Kamp ook een andere partij aanwijzen dan PostNL om de universele postdienst uit te voeren. Dat zou PostNL ongeveer 800 miljoen euro aan omzet kosten.

Deze dreigingen worden natuurlijk niet publiekelijk geuit, officieel stelt het kabinet zich op het standpunt dat de aandeelhouders een oordeel moeten vellen over het bod.  Meerdere grote aandeelhouders, de feitelijke eigenaren van PostNL, zagen de deal wel zitten. Zij lopen een aanzienlijke overnamepremie mis. Het bod van Bpost van 5,75 lag aanzienlijk boven de huidige koers van het aandeel dat rond de 4,25 euro ligt.

Er hangt nog een consolidatieslag op de postmarkt in de lucht. In de huidige post- en pakketbezorgmarkt is het adagium eten of gegeten worden. Het is maar de vraag of PostNL groot genoeg is zich hongerige partijen als Deutsche Post DHL of het Britse Royal Mail van het lijst te houden. Vroeg op laat zal er weer een nieuwe vrijer op de stoep staan en dan is Henk Kamp niet meer in de buurt om deze de deur te wijzen. Tot die tijd rest aandeelhouders die het er niet mee eens zijn, niets anders dan te protesteren of te stemmen met de voeten.