SP: lange termijn in betere handen met werknemerscommissaris

Is robotisering een kans of een bedreiging?

“Beiden. Het is goed als mensen niet heel lang hetzelfde eentonige werk hoeven te doen. Maar het kan ook gebeuren dat werk dat mensen goed past en ze met plezier doen verdwijnt. Het is dus ook een bedreiging. Er moet ander werk komen voor mensen die hun baan kwijtraken. Mensen die niet in staat zijn hogergeschoold werk te doen of een opleiding te volgen moeten mogelijkheden krijgen aan de slag te blijven. Via opleidingen moeten mensen omgeschoold kunnen worden, juist ook mensen die al boven de dertig zijn.”

Doet het bedrijfsleven genoeg op het gebied van duurzaamheid?

“Er is een kloof tussen grote energie-intensieve bedrijven en het mkb, vanwege het grote verschil is in energiebelasting. Grote bedrijven betalen relatief weinig belasting per kilowattuur, de bakker betaalt juist heel veel.
Op het gebied van duurzaamheid heb je koplopers, volgers en achterblijvers. Er moet wel wetgeving op ingezet worden. In de wet milieubeheer is nu opgenomen dat bedrijven 1,5 procent energie per jaar moeten besparen. Het gebeurt wel maar niet genoeg. Het laaghangende fruit is inmiddels wel geplukt en de grote jongens gaan achteroverleunen. Er is weinig stok en veel wortel. Er moet meer stok komen. Er zijn bedrijven waar heel veel gebeurt. Maar sommigen geven ook aan dat het nog wel 50 jaar kan duren voordat hun productieprocessen zijn aangepast.”

Stimuleert de overheid innovatie voldoende?

“Nee, dat doet de overheid nooit genoeg. Er is een concurrerende wereldeconomie en we hebben te maken met werk dat wordt uitbesteed aan het buitenland. We moeten het van innovatie hebben om te groeien en te zorgen voor werkgelegenheid. Maar ik geef toe dat het lastig is. Je moet keuzes maken.
Zo vinden wij dat er de afgelopen jaren veel is afgebroken in de publieke voorzieningen. Dat willen we snel weer opbouwen, dus we pleiten niet voor verdubbelingen in de investeringen voor innovatie. Het streven is wel om de investeringen in R&D weer naar 3 procent van het BBP te laten groeien.”

“Je kunt investeringen in de publieke sector ook samen laten gaan met innovatie. De overheid kan nieuwe diensten of producten aankopen. Als eerste klant ben je dan launching customer en zo is er investering in innovatie. Er zitten ook risico’s aan verbonden, maar dat is de kern van innovatie.
Verder is de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen heel belangrijk. Een aantal jaren geleden stond dit stevig op de agenda. Nu zijn Kamerleden die zich hier hard voor maakten vertrokken, Het gevaar is dat het kind met het badwater weggegooid wordt. Er staat nu wel iets, maar we moeten blijven investeren om voorop te blijven.”

De SP pleit voor de herinvoering van een investeringsbank voor het mkb. Nu ligt er een kabinetsplan. Tevreden?

“Het is mooi dat nu eindelijk toch gehoor is gegeven aan onze oproep. Het had sneller gekund natuurlijk maar in dit geval: beter laat dan nooit.

Voldoet dit plan aan jullie eisen?

"Vooralsnog wel, we hopen dat de investeringsbank een even goede rol kan vervullen als de NIB destijds. Zonder al te veel politieke inmenging overigens want daarvan is de RSV-affaire een pijnlijk voorbeeld uit het verleden.
Met het lappendeken aan regels was er wel een soort voorziening, maar dat is niet genoeg. De investeringsbank heeft een heel belangrijke rol gespeeld in de wederopbouw in de jaren zestig en zeventig. Bij de uitbraak van de financiële crisis was het dramatisch gesteld met de financiering aan het mkb. Een investeringsbank kan zorgen voor de financiering als de reguliere banken dat niet kunnen.
De NIB is destijds om de verkeerde reden verkocht. Toenmalig minister Zalm zei toen dat het systeem uitgebalanceerd was en financiële crises niet meer voor zouden komen.”

Welke regels voor bedrijven moeten we absoluut afschaffen, welke moeten we onmiddellijk opstellen?

“We moeten af van de financiële constructies waardoor bedrijven via Nederland de belasting in bijvoorbeeld Afrikaanse landen kunnen ontduiken. Op dat gebied is er  een wereld te winnen.
We willen verder dat er een werknemerscommissaris komt die kan meebeslissen over een bedrijf. Nu worden er veel besluiten genomen die niet duurzaam zijn. Bijvoorbeeld bestuurders die veel geld meekrijgen bij splitsing of een verkoop. We hopen dat de langetermijnbelangen met een werknemerscommissaris in betere handen komen.
De staatsecretaris van Financiën moet zorgen voor mee duidelijkheid voor zzp’ers en opdrachtgevers. Dat is op dit moment wel het grootste drama voor veel zelfstandigen.” 

Wat zijn de standpunten van de andere partijen? Lees hier eerdere afleveringen terug: 

–PvdA: "Grote bedrijven ontspringen nu de dans"
–D66: Bezit van eigen vermogen via belasting stimuleren
–GroenLinks: “Financiële sector moet klein blijven”
–ChristenUnie: Bedrijfsleven loopt voorop op gebied duurzaamheid
–VVD: Concurrerend vpb-tarief gewoon nodig