CFO-TV #2 – The CFO in Pole Position

Bekijk ook: CFO-TV #1: Je bedrijf écht transformeren, hoe doe je dat?

Schrijf je nu ook in voor de vierde aflevering van CFO TV op vrijdag 7 mei: Hoe bepaal je de beste bedrijfsstrategie?

Levendige discussie deze tweede aflevering tussen Chris Figee, CFO van KPN, Hendrik Jan Roel, CFO van Albert Heijn en co-auteur Frank Geelen van Deloitte. Samen met Mohamed Bouker en Nart Wielaard schreef Geelen het boek The CFO in Pole Position. “Want in die functie moet hij of zij kort op het gas staan, om die eerste bocht goed te pakken”, legt de auteur uit. “Net als Max Verstappen staat de CFO er goed voor, maar als hij te laat is met dat gaspedaal, is achterstand een feit.”

Moderator Michael van Asperen stelt de vraag of die CFO anno nu vergeleken kan worden met Verstappen, of meer met diens teambaas, Christian Horner… “De race wordt uiteindelijk gewonnen door het team, waarvan leden soms duizenden kilometers ver weg van het circuit data analyseren”, luidt het antwoord van Geelen. “Ook voor de CFO begint de race, die mede door de Covid-19 crisis is versneld. Finance moet samen met de business de juiste beslissingen nemen.”

Want waar die CFO tradtioneel ietwat terughoudend is, moet hij nu de lead rol nemen in data driven decisionmaking, stellen de auteurs in hun boek. “Uitdagingen genoeg”, meent Hendrik Jan Roel van Albert Heijn. “AH.NL maakt momenteel een enorme groei door, maar is tegelijkertijd minder winstgevend dan de supermarkten. Soms moet je als CFO ook buiten het finance domein treden,”

Chris Figee van KPN: “Geld wordt buiten finance verdiend. Ik zeg wel eens tegen mijn team ‘wij zijn op aarde om omzet te verhogen en kosten te verlagen’.”

Moderator Michael van Asperen: “Rond 1987 zat de CIO op de plek, maar die is daarna meer de technische kant opgegaan.”

CFO als nieuwe CIO 
Frank Geelen: De CFO wordt de nieuwe CIO. Als coördinator van alle informatie huishouding binnen de organisatie. Terwijl de CIO de – overigens steeds belangrijker geworden – technologieën bijhoudt. Het is zaak goed de regie over data te bewaren. Zo ontdekte de Human Resources-functie vrij recent data analytics. Dan moet je uitkijken dat HR niet opnieuw het wiel gaat uitvinden in het eigen wereldje.”

Frank Geelen en Hendrik Jan Roel

“De CFO als driver van performance”, legt Roel een stelling op tafel. “Door met het stellen van de juiste vragen, de juiste data analytics-agenda op te stellen. Door binnen domeinen snel te schakelen. Kruisbestuiving tussen de financiële functie, die meer analytics-gedreven wordt, en de business-domeinen zelf. De CFO niet als owner van het data science domein, maar als degene die relevante vragen stelt om groei en waarde te creëren. Gericht op de inhoud, als orkestleider die samenbrengt, zo typisch voor de finance rol.”

“Als finance-afdeling moet je het verandermodel van je organisatie begrijpen”, zegt Chris Figee. “Welke datapunten zeggen iets over de toekomst? Bij KPN zijn we bijvoorbeeld erg druk met het uitleggen van glasvezelkabel. Kijk, dan kan ik de al die gegraven gootjes in meters wel bij elkaar optellen, maar veel meer heb ik eraan om het aantal samenwerkingsovereenkomsten met gemeenten te onderzoeken. Dan weet ik waar ik over een half jaar sta. Begrijpen wat het bedrijfsmodel is, wat de echte leading indicatoren zijn. Ervoor zorgen dat je die data zo gemakkelijk als mogelijk is ontsluit en – het belangrijkste – analyseren en geven van inzichten, waardoor je kunt bijsturen en dus de juiste besluiten neemt.”

Vraag van Van Asperen: “Betekent het dat je met een heggenschaar door al die rapportages heen moet?”

“Eén keer in de zoveel tijd wieden”, beaamt Figee. “Rapportages dijen van nature uit. ‘Stuur me maar een dashboard, in plaats van het eindeloos oplepelen van data’, zeg ik wel eens. Al is het een heel cultuurporgramma om die rapportages aan te passen.”

Boost aan data-betrouwbaarheid
“Bij AH hadden we enorm veel financiële rapportages, daar is voor 50 tot 60 procent in gesneden”, aldus Hendrik Jan Roel. “Die data journey laat een verschuiving zien naar actionable insights die écht effect hebben. We willen ook een boost aan betrouwbaarheid van data kunnen geven.”

Frank Geelen vraagt zich af hoe de CFO’s voorbij die eerste bocht kijken. “Hoe zie je iets aankomen, wat niet automatisch op je dashboard verschijnt? Een nieuwe trend, externe shocks, een verstoring a la Covid-19… Hoe pik je dat op? Denk in telco; hoe whatsapp sms verdrong…”
“Je weet niet wat je niet weet”, is het ontnuchterende antwoord van Chris Figee. “Soms dendert iets over je heen, overkomt het je. Het is belangrijk industrierapporten te lezen en heel veel met de business-collega’s te praten, de intelligentie in de organisatie te gebruiken.”
“Door bij besluitvorming ook de lagere echelons te betrekken, waardoor je veel sneller op veranderingen kunt inspelen”, oppert moderator Van Asperen. 

Frank Geelen: “Dat zeggen wij ook in ons boek. Zorg dat je betere beslissingen neemt door op veel gebieden te democratiseren, te automatiseren. Leg het zo laag mogelijk in de business en faciliteer mensen zo goed als kan met algoritmes en dergelijke. Om tot dat goede besluit te komen. En denk niet dat je als financial de wijsheid in pacht hebt.”

Hendrik Jan Roel: “Bepaalde beslissingen kunnen veel beter door geautomatiseerde systemen worden genomen.”

Door Covid-19 de mist in 
“En toch is er veel weerstand bij business unit managers, die gewend zijn ‘heel belangrijk’ te zijn”, reageert Frank Geelen. “Lastig als je dan zegt dat algoritmes het beter kunnen… Veel organisaties reageren als een automobilist die de mist inrijdt. Door paniek komt de zaak dan stil te liggen. Terwijl een vliegtuig op de automatische piloot probleemloos dwars door diezelfde mist raast. Organisaties transformeren van die auto, naar dat vliegtuig! Met Covid-19 vlogen we allemaal de mist in en was er die paniekstand. Terwijl, als je de zaak echt op orde had gehad, je gewoon door had kunnen vliegen. Met de CFO als boordwerktuigkundige die zorgt dat het dashboard goed werkt!”

Op de vraag van Michael van Asperen hoe je moet omgaan met die angst van business unit managers voor verandering, antwoordt Hendrik Jan Roel: “Ze moeten andere capabilities leren, ander gedrag vertonen. Zodat ze in de toekomst fit zijn voor hun job. Finance heeft samen met de business een heel belangrijke rol om die omslag te bewerkstelligen.”

Chris Figee, CFO van KPN

“Moet je als financial ook een beetje storyteller worden?”, vraagt de moderator zich af. “Werk wordt geautomatiseerd, inzichten moet je creëren, geven, verkopen, het verhaal presenteren”, reageert Chris Figee van KPN bevestigend. “En ja, dat moet je met overtuigingskracht kunnen verkopen. Ik zie de rol van de CFO niet zo zeer tot die eerder genoemde boordwerktuigkundige transformeren, maar veel meer tot de rol van co-piloot.”

Terugkomend op de Formule 1, op de titel van het boek van co-auteur Frank Geelen, glimlacht Michael van Asperen: “Toch doet ook Max Verstappen soms wel degelijk zijn eigen dingen. Niet naar binnen komen voor een door zijn team geplande bandenwissel, bijvoorbeeld…” Figee: “Er zijn mensen die op intuïtie staan, het is belangrijk om dat te herkennen.”

Finance zal moeten leren om te gaan met het feit dat data nooit 100 procent betrouwbaar zijn, dat het niet allemaal perfect aansluit, deponeert Frank Geelen nog maar eens een stelling. Hendrik Jan Roel: “Door om te gaan met voor 80 procent betrouwbare data kun je heel veel beslissingen nemen. Snelheid is van veel groter belang dan het tot achter de komma exacte antwoord.”

“En blijf je boerenverstand gebruiken”, tipt Geelen. “Net als met de weersapp. Natuurlijk kun je net die ene regenbui op je kop krijgen. Maar de voorspelling is goed genoeg om erop te sturen.”

“Hou het totaalplan in de gaten en ga soms ergens helemaal op in”, meent Chris Figee. “Met iedereen aan tafel. 23 jaar of 53 jaar? Maakt niet uit!”
Samen met collega Roel benadrukt hij dat voor beursgenoteerde bedrijven forecast nog altijd belangrijk en noodzakelijk is. “Zijn we off-, dan wel on track? Maak op meerdere manieren forecasts, vergelijk de verschillende uitkomsten.” 

Frank Geelen: “En pak die forecast beet. Je hebt als CFO immers de legitimiteit. Maar er dus ook iets van! De rol van CFO is er ook ééntje die zorg moet dragen voor onderhoud van algoritmes.”

Schrijf je nu ook in voor de vierde aflevering van CFO TV op vrijdag 7 mei: Hoe bepaal je de beste bedrijfsstrategie?