Privacyschending Meta is toch machtsmisbruik

Socialmediabedrijf Meta heeft een gevoelige nederlaag geleden in een juridische vete met de Duitse mededingingsautoriteit. Het moederbedrijf van Facebook klaagde dat het Bundeskartellamt zich met privacywetgeving bezighield, terwijl dat normaal gesproken niet de taak van die toezichthouder is. Maar het Europees Hof van Justitie zegt na vragen van een Duitse rechter dat ook mededingingsautoriteiten zich met eventuele privacyschendingen kunnen bemoeien.

De zaak draait om het verzamelen van gegevens van Facebookgebruikers buiten dat socialemediaplatform om, bijvoorbeeld op sites van derden of bij andere Meta-bedrijven zoals Instagram. Volgens het Bundeskartellamt gebeurt dit zonder toestemming van de gebruikers, dus sommeerde de toezichthouder Meta daarmee te stoppen. Het Amerikaanse bedrijf stapte vervolgens naar de rechter met de klacht dat de mededingingsautoriteit buiten haar bevoegdheden optrad.

Rechters van het EU-hof stellen dat dit niet noodzakelijk het geval is. Een toezichthouder voor mededingingszaken kan in sommige gevallen ook "genoodzaakt" zijn om techbedrijven te controleren op de naleving van andere regels dan die voor vrije concurrentie, staat in de beslissing. Tegelijkertijd bepaalt de hoogste rechtbank van de Europese Unie dat mededingingsautoriteiten altijd rekening houden met andere onderzoeken van de bevoegde toezichthouders, dus in dit geval de privacyautoriteiten.

Of een internetbedrijf zich wel aan de Europese privacywetten houdt, kan volgens het hof ook afhangen van de macht van zo'n bedrijf. Als een concern zo dominant is dat consumenten feitelijk geen andere keuze hebben dan instemmen met het gebruik van hun persoonlijke gegevens, is dat mogelijk een overtreding.

Het Bundeskartellamt verwelkomde het oordeel van het Europees Hof van Justitie als overwinning. "Data zijn een beslissende factor bij het verwerven van marktmacht. Het gebruik van zeer persoonlijke gegevens van consumenten door grote internetbedrijven kan ook een overtreding zijn van mededingingswetgeving", zei Andreas Mundt, die aan het hoofd staat van het Bundeskartellamt.

Meta liet in een reactie weten het oordeel van het hof te onderzoeken. Pas later wil het bedrijf van miljardair Mark Zuckerberg reageren.