Handhaving schijnzelfstandigheid raakt mogelijk 250.000 zzp’ers

De handhaving op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst raakt mogelijk 250.000 zzp’ers, schat ABN AMRO. Vooral in de zorg, kinderopvang, onderwijs en bij de overheid moeten werkgevers de inzet van zzp’ers kritisch bekijken, vindt de bank.

Vanaf 1 januari gaat de Belastingdienst controleren en handhaven of zzp’ers niet hetzelfde werk doen als mensen in loondienst. Nederland telt in totaal 1,25 miljoen zzp’ers. Met name in de zorg komt schijnzelfstandigheid veel voor, vermoedt ABN AMRO. In die sector is het aantal zzp’ers in de afgelopen vijf jaar met 60 procent gestegen. In de zorg is vaak sprake van een gezagsverhouding, omdat de werkzaamheden onderdeel zijn van vaste roosters en een structureel karakter hebben.

Zzp’ers in de bouw worden daarentegen vooral ingezet voor specialistische en tijdelijke klussen, redeneert ABN AMRO. Toch komt ook daar volgens de bank schijnzelfstandigheid voor.

Belastingdienst zal terughoudend zijn met boetes

De Belastingdienst heeft aangekondigd terughoudend te zijn met boetes, maar werkgevers moeten wel “serieuze stappen” zetten om schijnzelfstandigheid te vermijden, zegt ABN AMRO-econoom Mario Bersem. “Tegelijkertijd moet de overheid meer duidelijkheid bieden om te zorgen dat de rust in de arbeidsmarkt terugkeert.” Zo pleit Bersem voor de snelle invoering van een nieuwe wet die strikter onderscheid maakt tussen werknemers en zzp’ers.

Verschillende branches, zoals de zorg en kinderopvang, hebben al hun zorgen geuit. Zo zit de zorgsector in onzekerheid, omdat de omvang van de gevolgen van de handhaving nog moeilijk te voorzien is. Sommige zzp’ers gaan in loondienst, maar anderen stoppen ermee, zei beroepsorganisatie voor het zorgpersoneel NU’91 eerder. De kinderopvang vreest dat opvang duurder wordt doordat tussenpartijen, zoals uitzendbureaus, zzp’ers zullen contracteren en zo de prijzen van personeel opdrijven.

Daarnaast gaat de economie volgend jaar sterker groeien, verwacht ABN AMRO. Dit jaar is sprake van een gematigde groei, maar de vooruitzichten voor 2025 zijn gunstiger. In alle sectoren verwacht de bank groei, behalve in de agrarische sector. Daar wordt op een krimp van 2,5 procent gerekend. Vooral de technologie-, media- en telecomsector groeit naar verwachting hard, met 5 procent. De industrie en de zorg groeien volgend jaar met 4 procent, verwacht ABN AMRO.