Economen: eerst last, dan profijt van klimaatmaatregelen

10 augustus 2021

Het Nederlandse bedrijfsleven heeft eerst last van de maatregelen tegen klimaatverandering, daarna kan het er pas van profiteren. Zo zullen belastingvoordelen komen te vervallen, maar kunnen investeringen in kennis en de ontwikkeling van technologieën de bedrijven verder vooruit helpen. Dat zeggen economen van ING, ABN AMRO en de Rabobank.

Maandag bleek uit het klimaatrapport van VN-panel IPCC dat een opwarming van de aarde met minder dan 1,5 graad al niet meer haalbaar is. Daarnaast is het stijgen van de zeespiegel onomkeerbaar. Volgens secretaris-generaal van de VN António Guterres moet het rapport worden gezien als de doodsklap voor kolen, olie en gas.

Gerben Hieminga, sectoreconoom energiemarkten van ING, denkt dat als overheden hun klimaatbeleid gefaseerd aanpassen de economie zal volgen. Belastingvoordelen, zoals weinig accijnzen op de luchtvaart, zullen waarschijnlijk geschrapt worden. Ook gaan overheden kijken waar ze snel stappen kunnen zetten, zoals in de afvang en opslag van CO2. "De techniek wordt economisch rendabeler als de overheid er infrastructuur voor gaat aanleggen."

Volgens Alexandra Dumitru, senior econoom duurzaamheid bij RaboResearch, toont het rapport aan dat bedrijven straks met twee transities te maken krijgen: het aanpassen aan en beperken van de gevolgen van klimaatverandering. Daar is het ene bedrijf gevoeliger voor dan het andere. "Denk bijvoorbeeld aan het extra moeten koelen van datacentra of een grotere kans op overstroming vanwege de locatie." Beiden doen bedrijven financieel pijn, zegt ze. Hans van Cleef, senior econoom energie bij ABN AMRO, waarschuwt dat extra personeel dat nodig is door klimaatverandering, zoals technisch installateurs, lang opgeleid moet worden en bedrijven extra geld kost.

Voor Nederlandse ingenieurs- en bouwbedrijven kan door het rapport wel werk ontstaan, denkt Hieminga. "Het rapport zal ook beleid voor aanpassing aan en beperking van de gevolgen van klimaatverandering uitlokken. Dat betekent dijkverzwaring en andere activiteiten." Ook consumenten zullen producten aanschaffen tegen klimaatverandering, zoals airco’s tegen oplopende temperaturen, denkt Hieminga.

Nederland doet er daarnaast goed aan de kennis die er al is over bijvoorbeeld watermanagement, waar steeds meer landen waarschijnlijk mee te maken krijgen, te exporteren, zeggen de economen. Van Cleef van ABN AMRO waarschuwt wel dat ervoor gezorgd moet worden dat bedrijven met zulke kennis en technologieën, die aan onze universiteiten verbonden zijn, niet naar het buitenland vertrekken.